Mijn trouwe lezers weten dat ik een tweede-kans-atleet ben: ik ben pas op mijn zesenveertigste begonnen met hardlopen. Sindsdien heb ik daar wel werk van gemaakt. Zo heb me onder andere verdiept in verschillende scholen in looptechniek, zoals Pose, Boverman, Bosch & Klomp en Chi-running. Voor niet-lopers lijkt dit vreemd, maar je kunt dus op verschillende manieren hardlopen. Toch is er één techniek die ik nog ken vanuit mijn jeugd: de looptechniek van Old Shatterhand. Ook Karl May had dus door dat hardlopen niet zo maar hard lopen is.
Het moet zo rond mijn twaalfde geweest zijn dat ik alle boeken van Karl May over Winnetou en Old Shatterhand verslonden heb. Het waren kloeke pockets en redelijk klein gedrukt, dus je kon er dagen mee zoet zijn. En dat was ik ook. Dat de vertaling wat onbeholpen was deerde mij niet en ik had er geen weet van dat de held en verteller Old Shatterhand een kruising was tussen Droogstoppel, Sherlock Holmes en de baron van Münchhausen, maar dan zonder enige humor.
Ik herinnerde mij dat Old Shatterhand in een van zijn avonturen in één nacht hardlopend een woestijn heeft doorkruist, ik dacht de Llano Estacado. Dat was een huzarenstukje dat alleen te volbrengen was door een hele speciale looptechniek. Ik kon me ook nog herinneren hoe die techniek in elkaar zat, maar wilde het toch graag nog een keer nalezen.
Nu is het doorzoeken van de twaalf delen van de serie naar deze scene niet alleen erg tijdrovend, maar door de verandering van mijn smaak ook niet vol te houden. Gelukkig zijn de meeste beroemde boeken tegenwoordig in enige vorm digitaal op internet te vinden. Met een beetje slim zoeken is het mij gelukt maar liefst twee scenes te vinden met de betreffend hardlooptechniek, zij het niet degene die ik me meende te herinneren.
De eerste keer dat de techniek wordt beschreven is in het allereerste deel van de serie: Winnetou 1. Winnetou, zijn vader Intschu-tschuna en zijn zus Nscho-tschi zijn in een hinderlaag gelopen van de schurk Santer en zijn kornuiten. Old Shatterhand komt op tijd om Winnetou te ontzetten, maar helaas zijn Intschu-tschuna en Nscho-tschi dan al doodgeschoten. De schurk Santer weet te ontkomen. Winnetou kan hem niet achtervolgen omdat hij de plicht heeft voor de doden te zorgen, dus moet Old Shatterhand achter de boef aan. Santer blijkt er echter vandoor te zijn op het paard van Old Shatterhand. Old Shatterhand moet nu zo snel mogelijk lopend naar het kamp om een paard en versterking te halen.
“Het was een langere afstand dan ik ooit gelopen had, maar ik hield vol. Winnetou had mij niet tevergeefs geleerd hoe ik moest voorkomen buiten adem en vermoeid te raken. Voor dat doel laat men het lichaamsgewicht op slechts één been rusten en gaat, als het vermoeid raakt, op het andere over. Zo kan men uren achter elkaar hardlopen, zonder uitgeput te raken. Gezonde longen heeft men er wel voor nodig.”
Dat concentreren van je lichaamsgewicht op één been, zodat het andere rust krijgt, dat is natuurlijk een enorme vondst. Het is slecht te begrijpen dat hedendaagse langeafstandslopers deze techniek niet omarmd hebben. Karl May behoort kennelijk niet tot de sporterslectuur.
Ik weet nog dat ik hier destijds erg van onder de indruk was en het onmiddellijk heb uitgeprobeerd. Het werkte bij mij niet direct, maar dat kwam natuurlijk omdat ik op mijn twaalfde geen geoefende loper was en mijn longen niet gezond genoeg waren. Ik had ook nog een manier bedacht om deze techniek verder te perfectioneren: hinkelen.
De tweede scene komt uit het tweede deel van de serie: Winnetou 2. Daar zit Old Shatterhand met gebruikmaking van zijn beproefde techniek de schurk Parranoh achterna.
“Al snel merkte ik dat ik met een uitstekende hardloper te maken had […]. Tot mijn voldoening zag ik dat Parranoh de fout beging in paniek rechtuit te lopen, zonder zich te houden aan de beproefde indianengewoonte van de zigzagvlucht en zonder zijn krachten redelijk te verdelen. Ik probeerde mijn ademhaling goed te regelen en verplaatste mijn gewicht steeds van het ene been op het andere, een methode die mij altijd goede diensten had bewezen. […]”
Natuurlijk krijgt Old Shatterhand Parranoh te pakken. Toch is er iets vreemds met dit fragment. Ik denk dat een redacteur of vertaler rare dingen heeft gedaan met deze tekst. Er wordt hier namelijk gesuggereerd dat je je zigzaggend sneller van een achtervolger kan verwijderen dan in een rechte lijn. Dat is natuurlijk baarlijke nonsens. Dat kan Karl May nooit geschreven hebben.